vrijdag 29 maart 2013

Gezondheid boven alles


'Ik schaam mij diep tegenover mijn medeburgers voor de nutteloze uitgaven die tot nu toe aan mij zijn besteed'. Dat hakt er in. Ik lees de reactie op een artikel over de bezuinigingen op de gezondheidszorg op de BES-eilanden met ingehouden adem. Ad van der Lugt. Ik herken zijn naam van eerdere reacties op de nieuwssite www.bonaire.nu. Wat een verhaal. Van der Lugt vertelt onderkoeld hoe hij al een maand in Medellín, Colombia, zit te wachten op behandeling van een tumor in de buurt van zijn keel.  Twee KNO-artsen zagen wel dat het meer was dan een gewone verkoudheid maar wisten niet goed wat te doen. De derde KNO-arts gaat hem behandelen, eindelijk. Facilitair is alles wel goed geregeld, luxe hotel met ontbijt, een chauffeur die je kunt bellen als je naar de dokter moet en 25 dollar zakgeld per dag. Maar wat heb je daar als het om je gezondheid gaat. 'Was ik, zoals mijn KNO-arts op Bonaire verzocht, naar Nederland gestuurd, dan was ik waarschijnlijk allang weer genezen op mijn eiland terug geweest'. Ad schreef dit bericht op 7 januari 2013, zeven weken later vertelt zijn dochter op de site dat haar vader is overleden. 

Vanaf 2011 hebben Bonaire, Sint Eustatius en Saba een compleet nieuw systeem van gezondheidszorg. Het is een opzet waar Haagse topambtenaren hun stempel op hebben gedrukt, de inbreng van lokale expertise was gering. Het Zorgverzekeringskantoor op Bonaire is een soort filiaal van het ministerie van Volksgezondheid in Den Haag. Er zijn veel verbeteringen, vooral op materieel gebied met gloednieuwe medische apparatuur. Zo kwam er deze week een CT-scan, maar er gaan ook dingen mis. Wat ik me steeds vaker afvraag is wie zich daar eigenlijk druk om maakt. Het Zorgverzekeringskantoor kan toch niet als een slager zijn eigen vlees keuren. Is daar geen rol voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg die voor de BES-eilanden op Sint Maarten zit?  

Sinds enige tijd trekt op Curaçao de Inspectie voor de Gezondheidszorg tot buiten het eiland op een positieve manier de aandacht. Vooral door het voortvarende tijdelijke hoofd Jan Huurman. Zo overleed bij een maagverkleiningsoperatie een jonge patiënt, die zaak werd niet bij de Inspectie gemeld. Die stelde op eigen initiatief een onderzoek in en tot nader order worden in de drie Curaçaose ziekenhuizen geen maagverkleiningsoperaties uitgevoerd. De werkwijze van Huurman is niet gericht om schuldigen aan te wijzen maar om het gezondheidszorg systeem te verbeteren, te leren van fouten. De open en communicatieve manier waarop hij te werk gaat werkt bewondering; op Curaçao willen ze meer 'Jan Huurmannen' en ook op Bonaire valt zijn naam regelmatig. 

In Nederland is de mishandeling van een scheidsrechter groot nieuws. Niet op Bonaire. Op 13 oktober 2012 veranderde het leven van veertiger Cedric Soleana, in zijn vrije tijd scheidsrechter bij softbalwedstrijden, voorgoed. Een speler van het verliezende team, een vechtsporter, gaf hem na afloop een klap tegen zijn hoofd. Soleana raakte even bewusteloos en moest naar het ziekenhuis. Wat sindsdien met hem is gebeurd is een verhaal op zich. Hartverscheurend. Een aaneenschakeling van naar het zich laat aanzien medische beoordelingsfouten en bureaucratie bij het Zorgverzekeringskantoor op Bonaire. Zeulen met een patiënt tussen Bonaire en Colombia. Soleana heeft nu drie platen en zes schroeven in zijn rug en moet weer leren praten en lopen. Een paar dagen geleden schreef hij op Facebook dat er opnieuw complicaties zijn, de wanhoop is tussen de regels door te lezen. De reacties op zijn bericht spreken voor zich: 'er moet een onafhankelijk onderzoek komen' en 'we hebben iemand als Jan Huurman nodig'.  

De verbijsterende lotgevallen van Cedric Soleana worden in de Papiamentstalige media al een half jaar gevolgd. Praten kon hij lange tijd niet, tot in de details schreef hij alles op. Kafka op Bonaire. Iedereen op Bonaire kent de goedlachse en gelovige Cedric. Tot de mishandeling was hij, samen met zijn tweelingbroer Eric, het boegbeeld van de actiegroep Bezorgde Bonairianen. Bij het bezoek van koningin Beatrix in oktober 2011 mocht hij haar zelfs een petitie overhandigen. Zorgen over het dure leven, problemen in de gezondheidszorg en de roep om een referendum. Ook in de Nederlandse journaals te zien.  

Een van de vragen die Soleana zich openlijk stelt is waarom hij zo wordt behandeld. Is dit vanwege zijn kritische houding? En het verontrustende is dat hij bepaald niet de enige is die er zo over denkt. Verbazend is in ieder geval de stoïcijnse houding van het ziekenhuis Mariadal en het Zorgverzekeringskantoor. Al maanden geen enkele animo om hun kant van het verhaal te vertellen. Onverschillig. Ik krijg er soms een onbehaaglijk gevoel van: Cedric Soleana is niet de eerste de beste; om die reden mag hij niet beter maar zeker ook niet slechter worden behandeld. Wat gebeurt hier? Waarom neemt niemand het initiatief voor een onafhankelijk onderzoek? 

Eind dit jaar krijgt Bonaire opnieuw koninklijk bezoek. Koning Willem-Alexander en koningin
Máxima. De nieuwe koning heeft een belofte in te lossen. In 2011 was er een opmerkelijk moment. Nadat zijn moeder de petitie in ontvangst had genomen en een kort gesprekje met Soleana voerde, deed prins Willem-Alexander een stapje naar voren. Nam het woord over. 'Ik hoop bij mijn volgende bezoek met u persoonlijk de verbeteringen te kunnen bespreken'.

 
 

1 opmerking: